Luchtzuigen of cribbing: wie kent er geen paard dat dit gedrag vertoont? Bij veel paardeneigenaren en verzorgers is dit gedrag niet alleen bekend, maar wordt het ook vaak als irritant, onwenselijk en zelfs problematisch ervaren. Niettemin begrijpt een groot aantal van hen dat luchtzuigen een complex probleem is, met diverse oorzaken en gevolgen. In dit blog wil ik de mogelijke oorzaken en gevolgen nader belichten en tevens de suggestie aanreiken dat holistisch lichaamswerk een waardevolle aanvulling kan vormen bij het omgaan met luchtzuigen.
Luchtzuigen wordt beschouwd als een vorm van zelfstimulatie bij paarden die door het paard vrijwillig wordt uitgevoerd om een bepaald intern gevoel van genot, kalmering of opluchting te bereiken. Het wordt geassocieerd met de afgifte van endorfines, de zogenaamde “gelukshormonen”, waardoor het paard tijdelijk een gevoel van ontspanning ervaart. Het herhalende karakter van luchtzuigen duidt op een zelfverkozen handeling om het interne gevoel van welzijn te handhaven.
Wetenschappelijke theorieën over de oorzaken van luchtzuigen
- Stress en verveling: Wetenschappelijke bevindingen wijzen uit dat luchtzuigen een directe reactie kan zijn op stress of verveling bij paarden. Paarden die bijvoorbeeld langdurig in een stal moeten verblijven, met beperkte beweging en weinig sociaal contact, kunnen cribbing ontwikkelen als een vorm van zelfstimulatie.
- Maagproblemen: Er bestaat aanzienlijke wetenschappelijke ondersteuning voor de theorie dat maag-darmproblemen problemen, met name maagzweren, kunnen bijdragen aan luchtzuigen. Het gedrag lijkt mogelijk verlichting te bieden aan ongemakken in het spijsverteringsstelsel.
- Genetica: Onderzoekers hebben ook genetische factoren gevonden als een mogelijke oorzaak van luchtzuigen. Het lijkt er dus op dat sommige paarden een genetische aanleg hebben die hen gevoeliger maakt voor het ontwikkelen van dit gedrag.
- Dieet: Ook zijn wetenschappers het erover eens zijn dat wat een paard eet, behoorlijk van invloed kan zijn op luchtzuigen. Ze kijken vooral naar factoren, zoals te weinig ruwvoer en/of te veel krachtvoer met suikers, die mogelijk het luchtzuigen in de hand kunnen werken.
- Omgevingsfactoren: Onderzoek toont verder aan dat de omgeving waarin een paard wordt gehouden een aanzienlijke rol speelt bij het ontstaan van luchtzuigen. Dit gedrag manifesteert zich vaak bij paarden die regelmatig in beperkte ruimtes worden gehouden of weinig sociaal contact hebben met andere paarden.
Mogelijke lichamelijke gevolgen van luchtzuigen
- Tand- en mondproblemen: Het constante bijten op vaste objecten tijdens het luchtzuigen legt niet alleen druk op de tanden uit maar bijvoorbeeld ook op het temporomandibulair gewricht (TMJ) van het paard. Deze voortdurende belasting kan dus niet alleen voor snelle slijtage van de tanden leiden, maar ook specifiek leiden tot problemen zoals gebitsproblemen verderop in de mond, kiespijn en bijvoorbeeld een kaakgewrichtsontsteking.
- Spijsverteringsproblemen: Het inademen van lucht tijdens het luchtzuigen veroorzaakt een overmatige inname van lucht in het spijsverteringsstelsel van het paard. Deze lucht kan vast komen te zitten in de maag en darmen, waardoor het risico op spijsverteringsproblemen zoals koliek toeneemt. De ophoping van gas kan leiden tot ongemak, verminderde darmmotiliteit en in ernstige gevallen tot levensbedreigende complicaties.
- Gewrichts- en spierproblemen: De aangenomen houding tijdens het luchtzuigen legt extra spanning op specifieke gewrichten en spieren van het paard, met name de nekspieren en de gewrichten in de hals, zoals het atlanto-occipitale (overgang schedel en hals) gewricht, de cervicale wervels (halswervels), de splenis cervicis (nekzijde spier) of brachiocephalicus (voorste halsspier). Langdurige spanning op deze gebieden kan resulteren in stijfheid, verminderde flexibiliteit en zelfs in gewrichtsproblemen zoals artritis. De diepgaande impact op de musculaire structuren van de nek kan leiden tot pijn en ongemak, wat op zijn beurt het algemene welzijn van het paard aantast.
- Gewichtsverlies en slechte voedingsopname: Het obsessieve luchtzuiggedrag kan door zijn verslavende karakter ook leiden tot verminderde eetlust bij paarden, waardoor ze mogelijk minder tijd besteden aan hun voeding. Deze verminderde voedselinname kan resulteren in gewichtsverlies en voeding gerelateerde complicaties. Bovendien kan het voortdurende gedrag de normale spijsvertering belemmeren, waardoor paarden mogelijk moeite hebben met het efficiënt opnemen van essentiële voedingsstoffen, wat op zijn beurt de algehele gezondheid van het paard negatief kan beïnvloeden.
De vicieuze cirkel van oorzaak en gevolg bij luchtzuigen
Wanneer een paard eenmaal het gedrag van luchtzuigen vertoont, raakt men vaak verstrikt in een soort wervelwind van oorzaken en gevolgen, waaruit het niet zo eenvoudig is om te ontsnappen. Het is vaak niet meteen duidelijk welke trigger het paard aanzetten tot dat karakteristieke luchtzuiggedrag. Maar na verloop van tijd wordt het duidelijk dat het happen in een vast object en het binnenzuigen van lucht fysieke problemen veroorzaken. Dit ongemak verhoogt op zijn beurt de stress en verergert bijvoorbeeld de verveling, waardoor het luchtzuiggedrag in stand blijft of zelfs verergert.
Als je uit deze draaikolk van gedoe wilt komen, heb je meer nodig dan oppervlakkige oplossingen, zoals bijvoorbeeld de rand van de box deur insmeren met en smerig goedje. Stress verminderen, een stimulerende omgeving bieden, en het paard ondersteunen met ontspannende technieken zoals holistisch lichaamswerk of bijvoorbeeld aromatherapie zijn de sleutels. Door de cirkel te proberen te doorbreken en niet alleen de symptomen, maar ook de onderliggende problemen aan te pakken, geef je het paard een echte kans op een positieve verandering. Het draait allemaal om begrijpen hoe gedrag en gevolgen elkaar beïnvloeden en zo samenwerken om het welzijn van die luchtzuigende paarden te verbeteren.
Holistisch lichaamswerk als ondersteuning bij luchtzuigen
Zoals uit de tekst hierboven duidelijk wordt, is luchtzuigen bij paarden niet alleen vervelend maar ook uiterst complex. Het aanpakken van dit probleem vereist een geïntegreerde aanpak, waarbij samenwerking met dierenartsen, gedragsspecialisten, voedingsspecialisten en ervaren behandelaars van essentieel belang is. Mijn overtuiging is dat een holistische benadering, inclusief lichaamswerk, de meest effectieve route is om dit complexe probleem aan te pakken.
Holistisch lichaamswerk voor paarden, zoals ik het toepas, bevordert niet alleen de fysieke ontspanning in het hele paard, maar stimuleert ook een verbetering van de mentale en emotionele balans. Door het gebruik van verschillende technieken zoals die van The Masterson Method® probeer ik het paard te begeleiden naar ontspanning, het parasympatische zenuwstelsel te activeren dus en daarmee zijn zelfgenezende vermogen te stimuleren.
Een van de belangrijkste aspecten van The Masterson Method® is de nauwe samenwerking met het paard tijdens de behandeling. Hierbij geeft het paard tijdens de sessie aan waar het op dat moment ongemak ervaart en waar het de spanning het beste kan loslaten. Vooral bij complexe problemen zoals luchtzuigen blijkt deze luisterende benadering van het paard essentieel te zijn voor het succesvol verminderen van spanning. Het geeft het paard een actieve rol in zijn behandeling, waardoor gerichte verlichting mogelijk is, ongeacht de specifieke oorzaak of het gevolg van het luchtzuigen.
Want laten we eerlijk zijn: als mens kunnen we talloze oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen bedenken voor luchtzuigen. Desalniettemin blijft dit slechts een goed onderbouwde aanname van wat de werkelijke oorzaak zou kunnen zijn. Door goed te kijken naar de signalen die het paard geeft tijdens een sessie en deze juist te interpreteren en daarmee te luisteren naar het paard, beschikken we over een krachtig middel om het paard te helpen fysieke, mentale en emotionele spanningen te verminderen. Deze ontspanning kan op haar beurt zeker leiden tot een afname van dit ongewenste gedrag, waardoor holistisch lichaamswerk een waardevolle en effectieve ondersteuning lijkt te zijn bij de aanpak van luchtzuigen bij paarden.
Wil je de impact van een holistische lichaamswerksessie van mij met Masterson Method® technieken op jouw luchtzuigende paard zelf ervaren? Neem dan snel contact met mij op en geef je paard de ondersteuning die het verdient!